روش AHP(Analytical Hierarchy Process) یکی از معروف ترین فنون تصمیم گیری چند منظوره است که در سال 1970 توسط توماس ال ساعتی(saaty) ابداع گردید.این روش هنگامی که عمل تصمیم گیری با چند عمل تصمیم گیری با چند گزینه رقیب و معیار تصمیم گیری روبروست میتواند مورد استفاده قرار گیرد.فرآیند AHP ترکیب معیارهای کیفی همراه با معیارهای کمی را بطور همزمان امکان پذیر می سازد.اساس روش AHP بر مقایسه های زوجی یا دو به دویی گزینه ها و معیارهای تصمیم گیری است. نرم افزار Expert choice یک نرم افزار قوی و قابل اعتماد برای ارزیابی های چند معیاره است که مورد تایید و حمایت توماس ال ساعتی بنیان گذار روش AHP میباشد و دارای قابلیت های فراوانی از جمله آنالیز حساسیت ، تصمیم گیری گروهی و … میباشد.

AHP  یک روش جامع و قدرتمند برای تصمیم گیری دقیق با استفاده از اطلاعات تجربی و یا قضاوتهای شخصی هر تصمیم گیرنده می باشد.در واقع این روش با فراهم آوردن یک ساختار برای سازماندهی و ارزیابی اهمیت معیارهای متفاوت و ارجحیت گزینه ها برای تصمیم گیرندگان ، فرآیند تصمیم گیری را آسان می کند.

مراحل زیر در AHP  و Expert choice  یکسان می باشد:

• ساختن مدل سلسله مراتبی

• دادن قابلیت تصمیم گیری گروهی به مدل

• مقایسه دو به دو معیارها و زیر معیارها برای تعیین اهمیت آنها در تصمیم گیری

• سنتز و تلفیق برای بهترین گزینه

• انجام آنالیز حساسیت

ناسازگاری(Inconsistency) در روش AHP  چیست؟

میزان ناسازگاری برای تشخیص اشتباهات محتمل در قضاوت ها و همچنین ناسازگاری ذاتی در خود قضاوتها می تواند کمک کننده باشد که این مقدار در نرم افزار Expert choice در زیر ماتریس مقایسه می تواند مشاهده شود.

مقدار ناسازگاری مسزان ناسازگاری منطقی قضاوتهای شما را نشان می دهد.برای مثال اگر شما بگویید a  از b  مهمتر استو b از c مهمتر است و سپس بگویید که c از a مهمتر است.شما سازگار عمل نکرده اید.بطور کل میزان ناسازگاری باید کمتر از 0.1 باشد.

آنالیز حساسیت

آنالیزهای حساسیت انجام شده بر روی گره هدف حساسیت گزینه ها را نسبت به تمام معیارهای موجود در زییر هدف را نشان می دهد .اگر مدل ما دارای تعداد طبقاتی بیشتر از 3 باشد.آنگاه آنالیز حساسیت برای گره هایی در زیر هدف نیز قابل انجام است که میتواند برای مشاهده حساسیت گزینه ها نسبت به یک معیار و یا زیر معیار انجام شود

در حین انجام آنالیز حساسیت شما میتوانید اهمیت معیارها را تغییر دهید و مشاهده کنید که چطور ارجحیت گزینه ها تغییر خواهد کرد.

پنج نوع آنالیز حساسیت وجود دارد:

• دینامیک (Dynamic)

• کارایی (Performance)

• گرادیانی (Gradient)

• سربه سر (Head to Head)

• دوبعدی ( Two Dimensional)