⚪ یکی از مسائل مهم هنگام انجام هر تحلیل آماری مدیریت داده های missing یا گمشده است. فرض کنید در یک پرسشنامه میخاهیم نمره عاملی را که شامل 10 متغیر است محاسبه کنیم. اگر بخواهید در SPSS برای این کار syntax بنویسید سه کد مختلف را می توانید استفاده کنید (یا در منوی transform قسمت compute variable):

کد اول:

 compute V=V1+V2+V3+V4+V5+V6+V7+V8+V9+V10
execute.

کد دوم:

 compute V=SUM(V1,V2,V3,V4,V5,V6,V7,V8,V9,V10).
execute.

کد سوم:

 compute V=MEAN(V1,V2,V3,V4,V5,V6,V7,V8,V9,V10)*10.
execute.

اگر شما داده گمشده ای نداشته باشید فرقی نمی کند از کدامیک از این کدها استفاده کنید هر سه به یک نتیجه می رسند، اما اگر داده گمشده داشته باشید. این سه کد به شکل زیر عمل می کنند:

1️⃣ کد اول نتیجه درستی به شما می دهد اما حاصل نمره V برای تمام داده هایی که فقط یکی از آیتم های مربوطه برای آن ها missing باشد، missing خواهد شد. بنابراین این کد اگرچه منجر به نتیجه غلط نمی شود اما تعداد افراد مفید نمونه شما را کاهش می دهد.

2️⃣ کد دوم کاهشی در افراد نمونه نمی دهد اما نتیجه غلطی به شما می دهد چرا که اگر فردی چند سوال را جواب نداده باشد، حاصل نمره V برای آن ها صفر خواهد بود در حالی که این درست نیست چراکه اگر فردی سوالی را پاسخ نداده نمره او حتی از خیلی مخالفم که نمره آن در لیکرت 5 تایی 1 است هم کم تر می شود، در حالی که عدم جواب دادن مساوی با حتی مخالف بودن نیست.

3️⃣ کد سوم صحیح ترین کد است که هم نتیجه درستی به شما می دهد و هم تعداد نمونه کاهش پیدا نمی کند. کد سوم از یک روش استاندارد برای مدیریت داده های گمشده استفاده می کند و آن این است که مقدار آیتم های گمشده با میانگین سایر آیتم ها جایگزین می شود. عدد 10 در آخر فرمول نشانگر تعداد آیتم هایی است که قصد جمع زدن آن ها را داریم. پس به طور کلی فرمول مناسب برای جمع آیتم های یک پرسشنامه که داده های گمشده در آن خوب مدیریت شوند فرمول زیر است:

compute V=MEAN(V1,V2,V3,V4,…,Vn)*n.✅
execute.

---